Zeytinlikleri Madenciliğe Açan "Süper İzin" Yasası Meclis'ten Geçti

Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) zeytinliklerin madencilik faaliyetlerine açılmasını öngören ve kamuoyunda "Süper İzin" olarak bilinen torba kanun teklifi, büyük tartışmalar eşliğinde kabul edildi. Yasa, zeytinlik alanlarının madencilik faaliyetlerine açılmasının önünü açarken, muhalefetin sert tepkilerine neden oldu.

TBMM'de Gergin Anlar

TBMM Genel Kurulu'nda gerçekleşen oylamada, torba kanun teklifi 199 oya karşı 255 oyla kabul edildi. Kabul edilen teklif, elektrik üretimi amacıyla yürütülen madencilik faaliyetlerinin "doğayla uyumlu" şekilde zeytinlik alanlarda yapılabileceğini öngörüyor.

Yasanın Getirdiği Değişiklikler

Teklifle birlikte, taşınmazları kamulaştırılan yurttaşların zeytinlik alanlarının uygun bedelle madencilik firmaları tarafından kiralanmasının önü açılıyor. Ayrıca, elektrik üretimi gerekçesiyle zeytinlik alanlarında madencilik faaliyetlerine izin verilerek çevreye ciddi zararlar doğurma riski taşıyor. Teklif ile zeytin ağaçlarının taşınması ya da yerine yenilerinin dikilmesi öngörülse de, ekosistemin bütünlüğü ve ağaçların verimliliğini geri kazanmanın güç olduğu eleştirileri yapılıyor.

Tepkiler Üzerine Yapılan Değişiklikler

Tepkiler üzerine 11'inci maddede bazı değişiklikler yapıldı. AK Parti milletvekillerinin verdiği önerge ile 11'inci maddenin metni değiştirildi. Bu madde, Maden Kanunu'na eklenecek geçici 45'inci madde ile Muğla'daki belirli bölgelerdeki zeytinlik alanlarında elektrik üretimi amacıyla yapılacak madencilik faaliyetine izin veriyor, bu faaliyette bulunacak şirketlere yükümlülükler getiriyordu. Kabul edilen değişikliğe göre şirketlerin tesis etmek zorunda oldukları zeytin sahaları, taşınan ve taşınamayan zeytin ağacı sayısının en az iki katı zeytin ağacından oluşmak zorunda.

Çevresel Etkileri ve Eleştiriler

Getirilen düzenlemelerle zeytinliklerin madenciliğe açılmasının, tarım alanlarının tahribine, biyolojik çeşitliliğin zarar görmesine ve toprağın doğal yapısının bozulmasına yol açabileceği belirtiliyor. Teklifle birlikte, Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) süreçlerinde ilgili kamu kurumlarının üç ay içinde görüş bildirmemesi halinde onay vermiş sayılması öngörülüyor. Devlet ormanlarında madencilik faaliyetleri için bedelsiz izin verilecek olması da teklifteki bir başka eleştirilen düzenleme. Bu izinler, yalnızca arama değil işletme aşamalarını da kapsıyor ve çevresel etki değerlendirme sürecinde "uygun görüş" olarak kabul ediliyor.

Muhalefetten Sert Tepkiler

Bu düzenlemeyi "Orman Kanunu’nun 169. maddesine açık aykırılık" olarak nitelendiren Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) milletvekili Orhan Sarıbal, "İktidara geldiklerinde yıllık 12 milyon metreküp olan orman kesimi, bugün 25 milyona çıktı. Yangınlarda her yıl 38 bin hektar orman kül oluyor" dedi. Ayrıca madenlerin bulunduğu sahalarda gerek duyulur ise acele kamulaştırmaya gidilebilecek.

CHP'li Başarır'dan Açıklamalar

CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır, torba kanun teklifinin kabul edilmesine ilişkin olarak "1978, Sayın Bülent Ecevit, Türk madenlerinin hepsini kamulaştırmıştı. Kenan Evren bu kararı kaldırdı, tekrar şirketlere verdi. Kenan Evren’den beter bir yapı, zihniyet bugün altın, kömür kaynaklarını, tüm madenleri yabancı şirketlere, Kanadalılara, yerli şirketlere peşkeş çekti. Bunun için de yoğun bir mücadele verdi. AK Parti grubu, dün bize saldırdı. Dün kadın milletvekilleri saldırdı. Milletvekillerimizin canına kastetti. Oysa ne Soma’da, ne Kartalkaya’da, ne Çorlu tren kazasında bu olayın faillerine saldırmamışlardı. Dediğim gibi, yazıklar olsun. Biz direnmeye devam edeceğiz" dedi.

"İçim Acıdı"

"Sekizinci yılındayım milletvekilliği görevimin. İlk kez sesimin bu kadar zarar gördüğünü hissediyorum. Çünkü bugün kabul edilen kanun teklifi, içimi acıttı" diyen Başarır, şöyle konuştu: "Büyük bir direnç gösterdik, söylenebilecek her şeyi söyledik. Meclisin kapısında an itibarıyla açlık grevi yapan kadın çiftçilerimiz fenalaştı ve hastaneye kaldırıldı. Herkes vicdan yaptı bir grup hariç, AKP grubu. Bu Meclis, en son cumartesi günü bütçe görüşmelerinde toplandı bu kadar kalabalık bir şekilde. O görüşmelerde de 86 milyonun rızkını konuşuyorduk. Bir de sekiz ay sonra bu cumartesi, iki şirketin zeytin alanlarını, tarım alanlarını toplaması için toplandı. Yazıklar olsun."

Haber Merkezi